در شرایطی که مهاجرت ایرانیان به دلیل مشکلات گوناگون كشورشان بر مردم افزایش یافته، گزارشها نشان میدهد بیاعتباری پاسپورت جمهوری اسلامی بزرگترین مانع برای ایرانیانی است که به دنبال اخذ ویزای کار هستند.
آمار مهاجرت ایرانیان از کشور طی سه دهه گذشته با افزایش چهار برابری روبرو شده. این آمار نشان میدهد سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، آمار مهاجرت ایرانیان سه برابر افزایش یافته کرده است.
بر اساس گزارش «رصدخانه مهاجرت ایران» ۳۷ درصد از دارندگان مدال در المپیادهای دانشآموزی، در بازه زمانی ۸۰ تا ۹۱ مهاجرت کردهاند. ۲۵درصد از مشمولان بنیاد نخبگان و ۱۵ درصد از رتبههای زیر هزار کنکور سراسری هم مقیم کشورهای دیگر هستند.
این آمار نشان میدهد که از تعداد ۲ هزار و ۷۶۵ نفر دارندگان مدال المپیاد دانشآموزی در بازه زمانی ۸۰ تا ۹۱ بیش از هزار نفر مقیم خارج هستند. همچنین حدود هزار نفر از آنها نیز سابقه خروج دارند. تنها ۱۲۲ نفر از این مهاجران بازگشتهاند.
همچنین بیش از ۵ هزار و ۶۰۰ نفر تعداد مشمولان بنیاد نخبگان طی بازه زمانی ۸۰ تا ۹۴ هستند. از این تعداد نیز حدود هزار و ۵۰۰ نفر ساکن خارج هستند. حدود هزار و ۵۰۰ نفر نیز سابقه خروج دارند. اما تنها حدود ۲۰۰ نفر از آنها برگشتند.
محمد وحیدی نایب رئیس اول کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ایران سال گذشته گفته بود که «در بین ۹۸ کشوری که نخبگان خود را با مهاجرت از دست میدهند، ایران جزو کشورها با بالاترین آمارها قرار دارد.»
این در حالیست که طی سالهای گذشته بجز نخبگانی که در ساز و کار «فرار مغزها» از ایران خارج میشوند، نیروی کار حوزههای مختلف از کارگران ساده ساختمانی تا پزشکان و پرستاران و مهندسان نیز به دنبال خروج از کشور هستند.
این در حالیست که تا پایان سال ۲۰۲۰ نیز بیش از ۷۷ هزار ایرانی در کشورهای مختلف پناهجو بودهاند.
در همین ارتباط، رضا موسوی کارشناس حوزه مهاجرت معتقد است آمار واقعی مهاجرت ایرانیان را باید ۳۰ درصد بیشتر از آمارهای رسمی ارزیابی کرد چرا که بخشی از مهاجران، از مرزهای غیرقانونی ایران را ترک میکنند.